ویزای کارآموزی آلمان و دوره پرکتیکوم

در سال‌های اخیر، آلمان به عنوان یکی از مقاصد جذاب برای افراد جویای فرصت‌های کارآموزی بین‌المللی مطرح شده است. ویزای کارآموزی آلمان که اغلب برای دوره‌های کارآموزی پرکتیکوم صادر می‌شود، دریچه‌ای به سوی کسب تجربه عملی در محیط‌های حرفه‌ای این کشور پیشرفته می‌گشاید. این مقاله به بررسی جامع شرایط اخذ ویزای کارآموزی آلمان می‌پردازد و ضمن تشریح مدارک مورد نیاز ویزای کارآموزی آلمان، به مدت اعتبار و تخمینی از هزینه اخذ ویزای کارآموزی آلمان نیز اشاره خواهد کرد. هدف از این نوشتار، ارائه راهنمایی کاربردی برای علاقه‌مندانی است که قصد دارند از این فرصت ارزشمند بهره‌مند شوند. در ادامه با ما همراه باشید.

 

در کمترین زمان، شرایط خود را برای کارآموزی در آلمان بسنجید. ارزیابی رایگان از طریق فرم ارزیابی مهاجرت

ویزای کارآموزی آلمان چیست؟

ویزای کارآموزی آلمان (Praktikum) یکی از انواع ویزاهای کوتاه‌مدت است که به افراد اجازه می‌دهد به‌صورت موقت در این کشور اقامت داشته باشند. در واقع، پرکتیکوم (Praktikum) به دوره‌های کارآموزی کوتاه‌مدت در آلمان گفته می‌شود که معمولاً بین 1 تا 6 ماه طول می‌کشد و با هدف کسب تجربه عملی، آشنایی با محیط کار و یادگیری مهارت‌های مرتبط با یک حرفه خاص طراحی شده است. این دوره‌ها می‌توانند به‌صورت اجباری (مثلاً بخشی از برنامه درسی دانشگاه یا مدرسه) یا داوطلبانه (برای تقویت رزومه یا تغییر مسیر شغلی) باشند. در نتیجه، ویزای پرکتیکوم برای اتباع کشورهای غیراتحادیه اروپا (مانند ایران) صادر می‌شود که قصد دارند در این دوره‌ها شرکت کنند.

کاربرد ویزای کارآموزی آلمان

 کاربردهای متعدد ویزای کارآموزی آلمان برای اهداف مختلف عبارت است از:

• کسب تجربه کاری: ویزای پرکتیکوم آلمان به افراد اجازه می‌دهد در محیط واقعی کار (مانند شرکت‌ها، مؤسسات دولتی، یا سازمان‌های غیرانتفاعی) تجربه عملی کسب کنند و دانش تئوری خود را به مهارت‌های عملی تبدیل کنند.
• تقویت رزومه: شرکت در کارآموزی تأثیر مثبتی بر رزومه کاری دارد و شانس استخدام در آینده (چه در آلمان و چه در کشورهای دیگر) را افزایش می‌دهد.
• آشنایی با بازار کار آلمان: دوره‌های کارآموزی پرکتیکوم آلمان به متقاضیان کمک می‌کند تا با فرهنگ کاری، انتظارات کارفرمایان و محیط حرفه‌ای در آلمان آشنا شوند.
• پیش‌نیاز برای آوسبیلدونگ یا استخدام: در برخی موارد، کارفرمایان پیش از پذیرش فرد برای دوره‌های آوسبیلدونگ یا استخدام دائم، همکاری به‌صورت پرکتیکوم را درخواست می‌کنند تا عملکرد فرد را ارزیابی کنند.
• تجربه برای دانشجویان و دانش‌آموزان: کارآموزی پرکتیکوم برای دانش‌آموزان (Schülerpraktikum) یا دانشجویان (Pflichtpraktikum) که نیاز به گذراندن دوره‌های کارآموزی اجباری به‌عنوان بخشی از برنامه تحصیلی خود دارند، بسیار رایج است.
• توسعه مهارت‌های زبانی: اقامت در آلمان و کار در محیط حرفه‌ای به بهبود مهارت‌های زبان آلمانی یا انگلیسی کمک می‌کند.

ویزای کارآموزی آلمان برای چه کسانی مناسب است؟

برای سه گروه از متقاضیان ویزای کارآموزی آلمان  قابل درخواست است:

1. کارآموزی برای دانش‌آموزان (Schülerpraktikum): برای دانش‌آموزان کلاس‌های هشتم تا یازدهم که به‌صورت اجباری و به‌عنوان بخشی از برنامه درسی مدرسه برگزار می‌شود. کارآموزی دانش آموزی در مدارس آلمان معمولاً 1 تا 3 هفته طول می‌کشد.
2. کارآموزی اجباری برای دانشجویان (Pflichtpraktikum): بخشی از برنامه تحصیلی دانشگاهی یا آموزشگاه‌های زبان که دانشجویان برای تکمیل تحصیلات خود باید آن را بگذرانند.
3. کارآموزی داوطلبانه (Freiwilliges Praktikum): برای افرادی که به‌صورت اختیاری برای کسب تجربه یا آشنایی با یک حرفه خاص در این دوره‌ها شرکت می‌کنند.

تفاوت های دوره کارآموزی آلمان با آوسبیلدونگ آلمان

تفاوت‌های اصلی بین دوره کارآموزی یا پرکتیکوم (Praktikum) و آوسبیلدونگ (Ausbildung) در آلمان به شرح زیر است:

1. هدف و ماهیت:

– دوره کارآموزی آلمان (Praktikum): یک دوره کارآموزی است که هدف اصلی آن کسب تجربه عملی در یک زمینه شغلی خاص، آشنایی با محیط کار و به کارگیری دانش تئوری در عمل است. این دوره یک دوره موقت و کوتاه‌مدت است.

– آوسبیلدونگ (Ausbildung): یک دوره آموزش حرفه‌ای ساختاریافته است که ترکیبی از آموزش تئوری در مدرسه حرفه‌ای (Berufsschule) و آموزش عملی در یک شرکت یا سازمان است. هدف آن تربیت نیروی کار متخصص و ماهر برای یک شغل خاص است و یک مدرک حرفه‌ای معتبر به همراه دارد.

2. مدت زمان:

– دوره پرکتیکوم آلمان (Praktikum): می‌تواند از چند هفته تا حداکثر 6 ماه طول بکشد. طول دوره معمولاً بستگی به هدف کارآموزی (مثلاً کارآموزی اجباری در طول تحصیل یا کارآموزی داوطلبانه برای کسب تجربه) و توافق با کارفرما دارد.

– آوسبیلدونگ (Ausbildung): معمولاً بین 2 تا 3.5 سال طول می‌کشد، بسته به نوع شغل و سطح تحصیلات قبلی فرد.

3. ساختار و آموزش:

– پرکتیکوم (Praktikum): بیشتر بر یادگیری عملی در محیط کار تمرکز دارد. ممکن است شامل وظایف متنوعی باشد که به فرد کمک می‌کند تا با جنبه‌های مختلف یک شغل آشنا شود. آموزش تئوری معمولاً محدود است و به صورت ضمنی در حین کار اتفاق می‌افتد.

– آوسبیلدونگ (Ausbildung): دارای یک ساختار آموزشی دوگانه (duales System) است. دانشجو بخشی از هفته را در یک شرکت یا سازمان به کار عملی می‌پردازد و بخش دیگر را در مدرسه حرفه‌ای به یادگیری تئوری‌های مرتبط با شغل خود مشغول است. این دو بخش به طور جدایی‌ناپذیر به هم مرتبط هستند.

4. حقوق و مزایا:

– پرکتیکوم (Praktikum): پرداخت حقوق در دوره کارآموزی اجباری (Pflichtpraktikum) که بخشی از برنامه تحصیلی است، معمولاً الزامی نیست، اگرچه بسیاری از شرکت‌ها مبلغی را به عنوان کمک هزینه پرداخت می‌کنند. در کارآموزی داوطلبانه (Freiwilliges Praktikum) که بیش از سه ماه طول بکشد، معمولاً حداقل دستمزد قانونی پرداخت می‌شود.

– آوسبیلدونگ (Ausbildung): کارآموزان در طول دوره آوسبیلدونگ حقوق دریافت می‌کنند که با پیشرفت در سال‌های آموزش افزایش می‌یابد. میزان حقوق بسته به نوع شغل و توافق جمعی (Tarifvertrag) متفاوت است.

5. مدرک و آینده شغلی:

– پرکتیکوم (Praktikum): در پایان دوره، معمولاً یک گواهی کارآموزی (Praktikumszeugnis) از طرف شرکت صادر می‌شود که تجربیات و مهارت‌های کسب شده را تأیید می‌کند. این دوره به تنهایی منجر به دریافت مدرک حرفه‌ای رسمی نمی‌شود.

– آوسبیلدونگ (Ausbildung): پس از گذراندن موفقیت‌آمیز آزمون نهایی، یک مدرک حرفه‌ای معتبر (Berufsabschluss) دریافت می‌شود که در سطح ملی و بین‌المللی به رسمیت شناخته می‌شود و فرصت‌های شغلی خوبی را فراهم می‌کند.

6. قوانین و مقررات:

– پرکتیکوم (Praktikum): تابع قوانین عمومی کار است، اما برخی مقررات خاص برای کارآموزان وجود دارد.

– آوسبیلدونگ (Ausbildung): تابع قوانین و مقررات خاص آموزش حرفه‌ای (Berufsbildungsgesetz) است که حقوق و وظایف کارآموزان و شرکت‌های آموزشی را به طور دقیق تنظیم می‌کند.

شرایط اخذ ویزای کارآموزی آلمان

برای دریافت ویزای کارآموزی آلمان، متقاضیان باید شرایط زیر را داشته باشند:

• قرارداد کارآموزی: ارائه قرارداد رسمی از یک شرکت یا مؤسسه آلمانی که جزئیات دوره کارآموزی (مدت، وظایف، و شرایط) را مشخص کند.
• سن: معمولاً محدودیت سنی خاصی وجود ندارد، اما برخی شرکت‌ها ممکن است افراد زیر 30 سال را ترجیح دهند.
• مهارت زبانی: تسلط به زبان آلمانی (حداقل سطح B1) یا انگلیسی، بسته به زبان موردنیاز در محیط کار. برخی دوره‌ها ممکن است به سطح بالاتری (B2 یا C1) نیاز داشته باشند.
• مدارک تحصیلی: ارائه مدارک تحصیلی مرتبط (مانند دیپلم، مدرک دانشگاهی، یا گواهی‌های حرفه‌ای) که با دوره کارآموزی تناسب داشته باشد.
• تمکن مالی: اثبات توانایی مالی برای پوشش هزینه‌های زندگی در آلمان (حداقل 959 یورو در ماه یا 11,508 یورو در سال 2025). این می‌تواند از طریق حساب بانکی مسدود شده (Blocked Account) یا حمایت مالی (مثلاً از والدین یا کارفرما) تأمین شود.
• بیمه درمانی: ارائه مدرک بیمه درمانی معتبر آلمان که قابل‌استفاده باشد.
• هدف مشخص: متقاضی باید نشان دهد که هدف از پرکتیکوم، کسب تجربه کاری مرتبط با تحصیلات یا حرفه اوست.

مراحل اخذ ویزای کارآموزی آلمان

مراحل اخذ ویزای کارآموزی آلمان (پرکتیکوم) به شرح زیر است:

1. یافتن موقعیت کارآموزی:

ابتدا باید یک موقعیت کارآموزی (Praktikum) در یک شرکت یا سازمان آلمانی پیدا کنید. برای این کار می‌توانید از وب‌سایت‌های کاریابی آلمان، وب‌سایت شرکت‌ها یا از طریق دانشگاه یا موسسه آموزشی خود اقدام کنید. پس از یافتن موقعیت، باید یک قرارداد کارآموزی (Praktikumsvertrag) با شرکت مربوطه منعقد کنید که در آن جزئیات دوره کارآموزی، از جمله مدت زمان، شرح وظایف و حقوق (در صورت وجود) ذکر شده باشد.

2. جمع‌آوری مدارک مورد نیاز:

مدارک مورد نیاز برای درخواست ویزای کارآموزی آلمان ممکن است بسته به نوع کارآموزی و سفارت آلمان در کشور شما کمی متفاوت باشد.

3. تعیین وقت سفارت و ارائه درخواست ویزا:

پس از جمع‌آوری تمام مدارک مورد نیاز، باید از سفارت یا کنسولگری آلمان در کشور خود وقت مصاحبه بگیرید. در روز تعیین شده، به سفارت مراجعه کرده و مدارک خود را به همراه فرم درخواست ویزا ارائه دهید. در مصاحبه، ممکن است سوالاتی در مورد هدف از سفر، برنامه کارآموزی و وضعیت مالی شما پرسیده شود. این مرحله را می توانید به کمک موسسه اریکا با اطمینان بیشتری طی کنید.

4. بررسی درخواست و صدور ویزا:

سفارت آلمان مدارک شما را بررسی کرده و در مورد صدور ویزا تصمیم می‌گیرد. مدت زمان بررسی درخواست ویزا ممکن است متفاوت باشد. در صورت موافقت با درخواست شما، ویزای کارآموزی برای مدت زمان مشخصی صادر خواهد شد.

5. ورود به آلمان و ثبت‌نام:

پس از ورود به آلمان، باید در اداره ثبت اتباع خارجی آلمان (Ausländerbehörde) محل اقامت خود ثبت‌نام کنید. ممکن است لازم باشد مدارک دیگری نیز در این مرحله ارائه دهید.

مدارک مورد نیاز ویزای کارآموزی آلمان

برای درخواست ویزای کارآموزی آلمان، مدارک زیر معمولاً موردنیاز است:

• فرم تکمیل‌شده درخواست ویزای ملی (ویزای نوع D برای دوره‌های بیش از 90 روز).
• پاسپورت معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار بیشتر از تاریخ حضور در آلمان و 2 صفحه خالی به همراه کپی آن.
• دو قطعه عکس پاسپورتی زمینه روشن در ابعاد 35 در 45 میلی‌متر که در 6 ماه اخیر گرفته شده است.
• قرارداد کارآموزی یا نامه پذیرش از شرکت/مؤسسه آلمانی.
• رزومه (CV) به‌روز و به سبک آلمانی (ترجیحاً در قالب Europass).
• انگیزه‌نامه (Cover Letter) که توضیح دهد چرا متقاضی به این دوره علاقه‌مند است و چرا برای آن مناسب است.
• مدارک تحصیلی و گواهی‌های حرفه‌ای (ترجمه‌شده به آلمانی یا انگلیسی).
• مدرک زبان آلمانی (سطح B1) یا انگلیسی (مانند Goethe-Zertifikat، TestDaF، IELTS یا TOEFL).
• اثبات تمکن مالی (مانند حساب مسدود شده یا نامه حمایت مالی).
• بیمه درمانی معتبر با پوشش حداقل 30،000 یورو.
• گواهی عدم سوءپیشینه (در برخی موارد).
• رسید پرداخت هزینه ویزا

هزینه ویزای کارآموزی آلمان

هزینه اخذ ویزای کارآموزی آلمان (ویزای ملی نوع D) ۷۵ یورو است که در زمان ارائه درخواست در سفارت یا کنسولگری آلمان پرداخت می‌شود. این هزینه حتی در صورت رد شدن درخواست، غیرقابل بازگشت است. همچنین در صورت نیاز به ترجمه رسمی مدارک، هزینه‌ای بین ۵۰ تا ۱۲۰ یورو برای هر صفحه ممکن است اعمال شود. ​ ​

مدت زمان پردازش درخواست ویزای کارآموزی آلمان

مدت زمان پردازش ویزای کارآموزی آلمان معمولاً بین ۶ تا ۱۲ هفته است. توصیه می‌شود درخواست ویزا حداقل ۳ ماه قبل از تاریخ شروع کارآموزی ارائه شود تا از تأخیرهای احتمالی جلوگیری شود. ​

امکان تمدید یا تغییر وضعیت ویزای پرکتیکوم آلمان

تمدید ویزای کارآموزی آلمان (کوتاه‌مدت) به‌صورت کلی امکان‌پذیر نیست، مگر در موارد استثنایی که شامل وقایع ناگهانی همچون بلایای طبیعی یا عدم امکان سفر به دلیل شرایط جوی یا بسته شدن مسیرهای هوایی، دلایل بشردوستانه مانند حوادث ناگوار برای اعضای خانواده مقیم آلمان و دلایل جدی شخصی مانند رویدادهای مهم تجاری یا حرفه‌ای می باشد.

همچنین امکان تغییر وضعیت ویزا از پرکتیکوم به ویزای کاری یا ویزای تحصیلیدر صورتی امکان‌پذیر است که شرایط لازم برای ویزای جدید را داشته باشید:

• ویزای کاری: اگر پس از اتمام دوره کارآموزی، یک پیشنهاد شغلی تمام وقت در آلمان دریافت کنید که با کارآموزی شما مرتبط باشد، ممکن است بتوانید برای ویزای کاری آلمان اقدام کنید.
• ویزای تحصیلی: اگر قصد ادامه تحصیل در آلمان را دارید، می‌توانید پس از اتمام دوره کارآموزی برای ویزای تحصیلی آلمان اقدام کنید، به شرطی که در یک دانشگاه یا موسسه آموزش عالی آلمان پذیرفته شده باشید.
• ویزای جستجوی کار: شما همچنین می توانید پس از اتمام کارآموزی خود، با مراجعه به اداره اتباع خارجی آلمان درخواست ویزای جستجوی کار با مدت اعتبار 6 ماه را ارائه دهید. برای اخذ ویزای جستجوی کار آلمان اثبات تمکن مالی در مدت حضور در آلمان الزامی است.

مزایای اخذ ویزای پرکتیکوم آلمان

– کسب تجربه عملی در یک سیستم کاری پیشرفته: ویزای کارآموزی آلمان به شما امکان می‌دهد که در یک محیط کاری ساختارمند، مدرن و با استانداردهای بین‌المللی تجربه کسب کنید.

– افزایش شانس استخدام در آلمان یا اروپا: داشتن سابقه‌ کارآموزی در آلمان یک مزیت رقابتی مهم در بازار کار اروپاست. بسیاری از کارفرمایان آلمانی تمایل دارند که کارآموزان موفق خود را پس از پایان دوره، به‌عنوان نیروی رسمی استخدام کنند.

– تکمیل تحصیلات دانشگاهی با مهارت‌های کاربردی: برای دانشجویانی که در حال تحصیل هستند، دوره‌ی پرکتیکوم بخشی از فرآیند تحصیلی محسوب می‌شود و به آن‌ها کمک می‌کند تا دانش نظری خود را به‌صورت عملی پیاده کنند. برخی از دانشگاه‌های آلمان حتی پرکتیکوم را به‌عنوان بخشی از واحدهای درسی الزامی در نظر می‌گیرند.

– امکان دریافت حقوق یا کمک‌هزینه: بسیاری از کارآموزی‌ها در آلمان دارای حقوق یا کمک‌هزینه‌ی مالی هستند، به‌ویژه در کارآموزی‌های اجباری (Pflichtpraktikum) که در چارچوب دانشگاه انجام می‌شود. این امر می‌تواند بخشی از هزینه‌های زندگی را پوشش دهد.

– پل ارتباطی برای دریافت ویزای کاری آتی: کسانی که تجربه‌ کارآموزی موفقی در آلمان دارند، به‌مراتب راحت‌تر می‌توانند پس از آن برای ویزای جستجوی کار یا ویزای کاری اقدام کنند.

– فرصت ایجاد شبکه حرفه‌ای در اروپا: در طول دوره‌ی کارآموزی، فرصت ایجاد ارتباط با متخصصان حوزه‌ی کاری‌تان را خواهید داشت. این شبکه می‌تواند در آینده مسیرهای شغلی و مهاجرتی متعددی را برای شما باز کند.

محدودیت های ویزای پرکتیکوم آلمان

حضور در آلمان با ویزای پرکتیکوم محدودیت های قانونی نیز دارد. محدودیت‌های ویزای کارآموزی آلمان عبارتند از:

1. اشتغال جانبی محدود: حداکثر ۲۰ ساعت در هفته کار پاره‌وقت غیرمرتبط با دوره کارآموزی مجاز است، مشروط بر اینکه به دوره آموزشی لطمه نزند.
2. تعهد به دوره آموزشی: ویزای پرکتیکوم آلمان برای دوره کارآموزی مشخص صادر می‌شود. انصراف یا ترک دوره بدون دلیل موجه منجر به ابطال ویزا و لزوم ترک آلمان می‌شود. در صورت فسخ دوره توسط شرکت (بدون تقصیر کارآموز)، ممکن است تا ۶ ماه برای یافتن دوره جدید فرصت داده شود.
3. اطلاع‌رسانی تغییر دوره: تغییر محل یا رشته کارآموزی باید با اطلاع و تأیید اداره مهاجرت انجام شود. عدم اطلاع‌رسانی نقض شرایط ویزا محسوب می‌شود.
4. عدم امکان تغییر مستقیم وضعیت اقامت: تغییر ویزا به اقامت کاری یا دائم در طول دوره معمولاً ممکن نیست، مگر در شرایط خاص. درخواست اقامت دائم نیز تا اتمام دوره یا یافتن شغل ممکن نیست.
5. محدودیت همراهی خانواده: آوردن همسر یا فرزندان معمولاً دشوار است، زیرا کارآموزان درآمد کافی ندارند. درخواست الحاق خانواده در آلمان معمولاً پس از اتمام دوره و اخذ ویزای کار توصیه می‌شود.

جمع بندی درباره ویزای کارآموزی آلمان

ویزای کارآموزی آلمان فرصتی ارزشمند برای کسب تجربه عملی و تخصصی در محیط کاری بین‌المللی شمار می‌رود. با وجود الزاماتی نظیر شرایط خاص اخذ ویزا، ارائه مدارک مورد نیاز ویزای پرکتیکوم آلمان و آگاهی از مدت اعتبار و هزینه‌های مربوط به آن، این مسیر می‌تواند سکوی پرتابی برای توسعه شغلی و ارتقای مهارت‌های فردی باشد. دارندگان ویزای کارآموزی می توانند پس از اتمام دوره کارآموزی خود در آلمان برای ادامه تحصیل یا کاریابی در این کشور اقدام کنند و شرایط جدیدی برای وضعیت حضور خود در آلمان داشته باشند. در نهایت، متقاضیان با برنامه‌ریزی دقیق و گردآوری صحیح اطلاعات می‌توانند گام مؤثری در جهت تحقق اهداف حرفه‌ای خود در آلمان بردارند.

موسسه مهاجرتی اریکا با تخصص در زمینه اخذ ویزای تحصیلی و کارآموزی، فرصتی طلایی برای دانشجویان و دانش‌آموزان فراهم می‌کند تا با ورود به بازار کار بین‌المللی، آینده حرفه‌ای خود را بسازند. با همراهی اریکا، رویای کسب تجربه کاری ارزشمند در محیطی پویا به واقعیت تبدیل می‌شود. علاوه بر این، اریکا خدمات رزومه‌نویسی حرفه‌ای، نگارش انگیزه‌نامه و مشاوره رایگان ارائه می‌دهد تا مسیر موفقیت شما هموارتر شود.

برای برداشتن قدم های استوار همراه شماییم.